1 Eylül 1939- II. Emperyalist Paylaşım Savaşı başladı
Faşist Hitler Almanya’sı, Polonya’ya girerek II. paylaşım savaşını başlattı. Daha sonra bugün, BM tarafından “dünya barış günü” ilan edildi.
1 Eylül 1987- 12 Eylül tutsak ailelerinin örgütlenmesinde aktif yer alan Didar Şensoy, tutsaklar için yapılan bir eylem sırasında yaşamını yitirdi.
2 Eylül 1969- Vietnam devriminin önderi
Ho Chi Minh yaşamını kaybetti.
Gençliğinde Fransa’da yaşayan ve Fransız Komünist Partinin kurucuları arasında yer alan Ho Chi Minh’in önderliğinde savaşan Vietnam halkı, önce Fransız sonra da Amerikan işgalcileri ülkesinden kovmayı başardı.
6-7 Eylül 1955- İstanbul ve İzmir’de ırkçı saldırılar ile azınlıklar üzerinde terör estirildi. Bu, kontrgerillanın ilk eylemlerinden biriydi.
8 Eylül 1943- Çekoslavak yazar Julius Fuçik, Nazi kamplarında idam edildi.
9 Eylül 1976- Çin devriminin önderi Mao Zedung öldü.
10 Eylül 1920- Türkiye Komünist Partisi kuruldu.
Bakü’de Mustafa Suphi önderliğinde toplanan Türkiyeli komünistler, 15 ayrı örgütten 75 delegeyle Türkiye Komünist Partisi’ni kurdular. TKP, daha kurulduğu aşamada işçi sınıfı ve köylülük içerisinde azımsanmayacak bir güce sahipti. Partinin kurulmasından sonra, partiyi bizzat ülke topraklarında örgütlemek üzere Sovyet Rusya’dan ülkeye giriş yapan Mustafa Suphi ve 15 yoldaşı, Kemalist burjuvazi tarafından Karadeniz’de boğdurularak katledildiler. M.Suphi’lerin katledilmesinden sonra TKP, revizyonizmin egemen olduğu bir zemine çekilerek Kemalist burjuvazinin bir uzantısı haline getirildi.
11 Eylül 1973- Şili’de askeri faşist darbe
Amerikan emperyalizmi, Şili’de general Pinochet liderliğinde darbe gerçekleştirdi. Sol koalisyonun başında olan Devlet Başkanı Allende, teslim olmayı reddedince, sarayında katledildi. 36 bin kişi işkencelerde ve sokak infazlarında öldürüldü.
12 Eylül 1977- Güney Afrika Cumhuriye’tinde ırkçı yönetime karşı silahlı direnişin lideri Steve Bico işkenceyle öldürüldü.
14 Eylül 1973- Victor Jara katledildi.
Devrimci bir sanatçı olan Jara, Şili’deki faşist darbenin ertesi günü on binlerce insanın doldurulduğu ve işkenceden geçirildiği Santiago stadyumunda direniş şarkıları çaldı. Bunu engellemeye çalışan faşistler, Jara’nın ellerini kırdı. Ancak Jara şarkılarını söylemeye ve söyletmeye devam etti, bunun üzerine darbeciler tarafından katledildi.
16 Eylül 1976- DGM Direnişi
İşçilerin büyük direnişiyle karşılaşan DGM’ler, açılmadan kapanmak zorunda kaldı. DGM direnişi, ‘70’li yıllarda yükselen işçi hareketinin siyasal bir eylemiydi. Demokratik hakların mücadele ile kazanılmasında iyi bir örnek oldu.
20 Eylül 1985- Ruhi Su öldü.
Halk müziğinin, usta yorumcusu ve bestecisiydi. Halk türküleri araştırmacıları ve sanatçılarına üretken bir hocaydı. Aynı zamanda ilerici bir aydındı. Beş yıl tutsak kaldı, işsizlikle, açlıkla boğuştu. Hastalandığında tedavi olmak için yurtdışına gitmek istediğinde pasaport alamadı. 73 yaşında ölüme terk edildi. Mezarına defalarca saldırılar düzenlendi.
20 Eylül 1992- Kürt aydın Musa Anter katledildi.
21 Eylül 1995- Buca Cezaevi katliamı
Devletin kolluk güçleri hak gasplarına karşı direnen tutsaklara saldırıp, 4 DHKP savaşçısını katletti.
23 Eylül 1973- Şilili ozan Pablo Neruda öldü.
22 Eylül 1976- Profilo direnişi
DGM direnişinde güçlü bir katılım gösteren Profilo fabrikasında 17 işçi işten atıldı. Şalterler bu sefer işçi kıyımı için durdu. Profilo’da işgal başladı. Polis saldırısı karşısında kapılar kapatılarak kaynaklandı. Bir işçi polis kurşunuyla öldü. İçeride işçiler, dışarıda destekçi güçler büyük bir direniş gerçekleştirdiler.
24 Eylül 1969- ’68 hareketinin önderlerinden Taylan Özgür polis tarafından katledildi.
25 Eylül 1996- Diyarbakır Cezaevi katliamı
‘96 Ölüm Orucu eyleminin hemen ardından, MGK kararıyla Diyarbakır cezaevine saldıran devlet, 9 yurtsever tutsağı katletti.
25 Eylül 2012- Halk ozanı Neşat Ertaş öldü.
26 Eylül 1999- Ulucanlar Cezaevi’nde katliam
Devlet, F tipleri hücrelere geçişin ilk provasını Ulucanlar’da yaptı. 10 devrimci tutsak, işkence yapılarak katledilirken, birçoğu da ağır yaralandı. Tutsaklar yoğun işkenceler altında başka cezaevlerine sürgüne gönderildiler.
28 Eylül 1864- I. Enternasyonal kuruldu
29 Eylül 1902- Maden işçilerinin direnişini anlatan Germinal’in yazarı Emile Zola öldü
Eylül ayında şehit düşen ihtilalci komünistler
8 Eylül 1981- Selma Aybal
Henüz 18’indeydi, ama Osman’ın, Fatih’in iyi bir öğrencisi olmuştu. Baskı komitesinde çalışan Selma, darbenin en zor ve karanlık günlerinde dahi, fabrikaları, emekçileri, yoksun bırakmadı ihtilalcilerin bildirilerinden… Yıllar sonra TİKB kurşunuyla cezalandırılacak olan hain Adil Özbek’in yardımıyla pusu kurmuştu polisler. Yaralı halde işkenceye aldılar Selma’yı. İşkence tezgahında bir ihtilalci komünist gibi yaşamını soludu.
9 Eyül 1979- Vedat Çataltepe
Vedat da Selma gibi 18 yaşındaydı, faşistlere karşı mahallesini korurken, bir bekçi tarafından öldürüldü.
29 Eylül 1980- Osman Yaşar Yoldaşcan