Yasaklara-engellere rağmen Newroz kutlandı

Bu yıl Newroz’a devletin topyekün saldırıya geçtiği bir dönemde girildi. Kürt illerinde aylardır süren faşist ablukaya, başta Sur ve Cizre olmak yerle bir edilmiş ilçelere, yüzlerce kişinin vahşice katledilmesine rağmen Newroz kutlamaları yapıldı.

HDP günler öncesinde Newroz programını açıklamıştı. “Direnerek kazanacağız” sloganıyla yapılacak Newroz kutlamalarının 17 Mart ile 22 Mart tarihleri arasında birçok il ve ilçede yapılacağı duyuruldu. Bunların içinde, çatışmaların yaşandığı bölgeler çoğunluktaydı. Zaten Newroz kutlamalarının finali de 22 Mart Cizre olarak belirlenmişti. Her dönem Newroz’da en öne çıkan Diyarbakır’da ise 21 Mart’ta kutlamalar yapılacaktı.

Son aylarda en küçük kitle gösterisine bile tahammül edemeyen devlet, Newroz kutlamalarına da saldırdı. Hatta kutlamalar başlamadan önce devletin operasyonları başladı. Birçok ilde yoğun gözaltı ve tutuklamalar gerçekleşti. Başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde Newroz kutlamaları yasaklandı. HDP’nin miting başvurularına valilikler izin vermedi. Bunun üzerine kutlamalar ilçelere yayıldı. Fakat buralara da devletin saldırıları sürdü. Yasaklanan miting yerlerine kitlenin gitmesi engellendi. Yüzlerce kişi gözaltına alındı, tutuklandı. İzin verilen yerlerde bile, kutlama öncesi ve sonrasında polis saldırıları gerçekleşti. Bütün bu engellemelere rağmen Newroz, başta Kürt illeri olmak üzere pek çok yerde kutlandı.

Newroz kutlamalarında Diyarbakır’ın her zaman ayrı bir önemi olmuştur. En kitlesel katılım burada gerçekleşir ve Kürt ulusal hareketinin mesajları buradan duyurulur. Son yıllarda ise Diyarbakır Newrozu, Öcalan’ın İmralı’dan gönderdiği mesajlarla öne çıkmıştı. “Çözüm süreci”nin önemli bir parçası olarak ele alınmıştı. Ancak yaklaşık bir yıldır Öcalan’la görüşmeler kesildi ve “süreç” de kanlı bir şekilde bitirildi. Buna rağmen Diyarbakır Newrozu’nda yine “müzakere masasına dönülsün” denildi.

21 Mart’ta gerçekleşen Diyarbakır Newrozu güya izinliydi, miting güzergahı ve alanı yoğun bir polis kuşatma alındı. Buna rağmen yüz bini aşkın kişi Newroz alanında toplandı. Önceki yıllara kıyasla kitlesel katılımda düşüş olmuştu, ama içinde bulunulan koşullar altında bu doğaldı. Zaten bu yıl kitleselliği değil, tüm engellere rağmen kutlanma iradesinin gösterilmesi önemliydi, bu da başarıldı.

Diyarbakır Newrozu’nda konuşan Demirtaş ve Sırrı Süreyya Önder, bu yılın mesajını da vermiş oldular. Demirtaş, Öcalan’a selam göndererek, “Ördüğünüz barış yoluna, Dolmabahçe Mutabakatı’nda dile getirdiğiniz yola bağlıyız” dedi. Geçtiğimiz yıllarda Öcalan’ın Newroz bildirilerini okuyan S. S. Önder ise, “Müzakereler başlasın, bir haftada savaş biter” diyerek, yeniden “çözüm süreci”ne dönülmesini istedi.

Yaşanan onca vahşete rağmen HDP, bu saldırıları püskürtecek bir tavır geliştiremediği gibi, “müzareke masası”nın yeniden kurulması talebi dışında bir politika ve alternatif de yaratabilmiş değil. Newroz kutlamalarında da aynı talebi dile getirdiler. Hükümetin ise, bu talebi ciddiye almadığı, aksine savaşı daha da yükselttiği ortada.

Bu yanıyla 2016 Newrozu’nun önemi, verilen mesajlarda değil, Kürt halkının onca zulme ve katliama rağmen bayramına sahip çıkmasındaydı. Kürt halkı Newroz’u, 1990’ların başından itibaren kitlesel olarak kutluyor. O yıllarda Newroz gösterileri kanla bastırılmasına rağmen, her yıl artan bir kitlesellik ve coşkuyla kutlamaya devam etti. Ve Newroz yasakları böyle delindi. Yeniden yasaklı Newrozları yaşadığımız günümüzde, bu yasakların işe yaramayacağı bir kez daha gösterilmiş oldu.