Venezuela’da darbe girişimi

Venezuela’nın ABD destekli “muhalefet lideri” Juan Guaido, 30 Nisan günü askeri darbe girişiminde bulundu. Ordunun tamamından destek isteyen ve halkı 1 Mayıs günü eylem için sokağa çağıran Guaido, “Özgürlük Operasyonu’nun son evresini başlatıyoruz” dedi.

Guaido açıklamasını, başkent Caracas yakınlarındaki La Carlota askeri üssünden yaptı. 2014 yılında liderlik ettiği muhalif hareket sebebiyle ev hapsinde olan ünlü muhalif Leopoldo Lopez de Guaido’nun yanındaydı. Keza ordudan bazı üst rütbeli komutanlar da fotoğraf karesine girmişti.

Guaido’nun arkasındaki asıl destek ise ABD’den geldi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “gerekirse ABD askeri harekat düzenler” açıklamasını yaptı. Bunun üzerine Rusya da ABD’ye sert bir cevap vererek Venezuela başkanı Maduro’yu koruduğunu gösterdi.

Diğer taraftan, ABD’nin işgal ettiği ülkelerde “vurucu tim” olarak kullandığı Blackwater adlı paralı askeri örgütün, Venezuela’ya yönelik askeri operasyonlar için aylardır hazırlık yaptığı ortaya çıktı. Blackwater, özellikle Irak savaşında halka yönelik vahşetiyle teşhir olmuş, katiller sürüsü barındıran bir şirket. Şimdi Venezuela sınırında 5 bin paralı askeri beklettiği ileri sürülüyor.

 

Venezuela’da ABD’nin nafile turları

Eski Ulusal Meclis Başkanı olan Guaido, Ocak ayında kendisini “Geçici Devlet Başkanı” ilan etmişti. Ülkedeki ekonomik sıkıntıları bahane ederek muhalif kitleleri arkasında toplamaya çalışan Guaido, bunu başaramadı. Ardından, Kolombiya sınırında beklemekte olan “insani yardım konvoyu” üzerinden bir çatışma unsuru oluşturmaya çalıştı; ancak bu da tutmadı. 23 Nisan günü “yardım konvoyu”nu bahane ederek Venezuela’dan ayrıldı ve ortadan kayboldu.

Bir süre sonra yeniden ortaya çıkan Guaido, Latin Amerika ülkelerine “dış ziyaretler” gerçekleştirdiğini ileri sürdü ve “dış gezileri bittiği için” yeniden ülkeye döndüğünü açıkladı. Sonra da darbe çağrısı yaptı.

Bu süre boyunca ABD, BM nezdinde Maduro karşıtı çeşitli girişimlerde bulundu; ancak Rusya ve Çin’in vetosuna çarptı. Rusya bir taraftan siyaseten ABD’yi durdururken, diğer taraftan Venezuela’ya nükleer bomba yüklü iki uçak, yanısıra silah ve uzman subay gönderdi. ABD’nin askeri hazırlıklarına karşılık, Rusya da askeri olarak Maduro’yu güçlendirdi.

Sonuç olarak ABD’nin Ocak ayından itibaren sürdürmeye çalıştığı darbe girişimi, başarısızlıkla sonuçlandı.

Rusya ve Çin, Venezuela’yı, Latin Amerika topraklarında kendileri için vazgeçilmez bir üs olarak da görüyorlar ve ABD ile açık savaşı göze alarak destekliyorlar.

Keza çok ciddi ekonomik sorunların girdabında boğulmakta olan Venezuela halkı, ABD’nin rüşvetlerine kanmadı. Latin Amerika tarihinin lanetli darbe geçmişi ve yine lanetli ABD sömürgeciliği dönemi, halkın hafızasında canlı. Bu yanıyla ABD yanlısı hareketler bugüne kadar güçlenemedi, kitleleri etkileyemedi.

Ancak bu kadar büyük ekonomik sorunlar çözülmediği koşulda, Maduro’ya olan desteklerini ne kadar sürdürecekleri de belirsiz.