Tütün üreticileri isyanda!

Sarmalık tütün ticaretiyle ilgili yasanın 1 Temmuz’dan itibaren yürürlüğe girmesiyle birlikte tütün üreticileri ayağa kalktı. Adıyaman ve Malatya’da traktörleriyle yolları kesip trafiğe kapadılar, kitlesel gösteriler yaptılar. Tek geçim kaynakları tütün olan üreticiler, bu yasanın geri çekilmesini istiyorlar.

“Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu”ndaki düzenlemeyle yetki belgesi almadan tütün ticareti yapanlara 3 ila 6 yıl arasında hapis cezası öngörülüyor. Bu yasa 3 yıl önce çıkarılmıştı, bu yıl 1 Temmuz’dan itibaren yürürlüğe girdi. CHP’nin kanunu bir yıl sonraya erteleme yönünde TBMM’ye sunduğu öneri ise, AKP ve MHP’nin oylarıyla reddedildi.

Yasadaki amaç; Türkiye’deki tütün üreticilerini iyice zor duruma sokarak tütün ekimini bitirmek. Çünkü AKP döneminde tütün de -diğer pek çok ürün gibi- emperyalist tekellere peşkeş çekildi. Hatta ilk özelleştirilen alanlardan biri oldu. Çünkü tütün dünyanın 160 ülkesinde üretilen, ama dünyanın en ücra köşesinde tüketilen bir üründür. Bugün ülkemizde yerli tütün oranı yüzde 12 iken, ithal tütün oranı yüzde 88’dir. Aradaki fark bu kadar açık olduğu halde, yüzde 12 bile fazla geliyor. Yerli tütün üretip satanlar vergilendiriliyor, bunu yapmayanlar hapis cezası ile cezalandırılıyor.

2001 yılında IMF’ye verilen taahhütler sonucunda çıkarılan Tütün Yasası, üretimde sözleşmeli modeli getirdi.  Bu model öncesinde 600 bin aile tütünle geçimini sağlıyordu; bugün ise, bu oran 50 bin aileye düşmüş durumda. 2008’de Tekel Sigara’nın British American Tobacco’ya satılmasının ardından Türkiye’deki sigara pazarı 5 emperyalist tekelin hakimiyetine geçti. Tütün sektörü, devletin en önemli vergi kaynaklarından da biri. Sigara üzerindeki vergi yükü yüzde 81 civarında. Bu yüksek vergi ve yüksek fiyat, sarmalık kıyılmış tütün tüketimi ile birlikte sigara kaçakçılığını körükledi.

Tütün işinde daha çok kadınlar çalışıyor. Güvencesiz ve ucuz işgücü olarak sabahtan akşama dek çalışan kadınlar, paydos saatinin belli olmadığını, iş bitimine göre paydos olduğunu söylüyorlar. Yürürlüğe giren yasayla birlikte başta kadınlar olmak üzere binlerce mevsimlik işçi, işlerinden olacaklar. Sayıları giderek azalan tütün üreticileri, çay ve fındık üreticileri gibi  seslerini yükseltiyor.

Hatırlanacaktır 2010 yılında fabrikaları kapatılıp hakları gaspedilen Tekel işçileri Ankara’ya gelip direniş çadırları kurarak hükümeti sarsmışlardı. Şimdi sıra tütün, çay, fındık üreticilerinde… Güçlerini birleştirmeli ve haklarını almak için direnişi büyütmeliler.