Geleceğimizin köprüsü tarihimiz

3 Mayıs 1962- Açlar Yürüyüşü yapıldı.

Yapı-İş Sendikası’nın Ankara’da düzenlediği yürüyüş, işsizliği protesto amacı taşıyordu. 5 bin kadar işçi ve işsizin katıldığı yürüyüşte, Meclis hedeflendi ve polislerle çatışma yaşandı. 300 kişinin gözaltına alındığı eylem, ‘60’lı yıllardaki yükselişin habercisiydi.

 

4 Mayıs 1937- Dersim katliamı başladı

5 Mayıs 1818- Karl Marks doğdu

Komünizm teorisinin mimarı ve örgütleyicisi olan Marx için, ölene kadar onun yanında olan yoldaşı Engels şöyle diyordu: “Marks, her şeyden önce bir devrimciydi. Kapitalist toplum ile onun yaratmış bulunduğu devlet kurumlarının yıkılmasına şu ya da bu biçimde katkıda bulunmak, kendi öz durumunun ve gereksinimlerinin bilincini, kendi kurtuluş koşullarının bilincini, kendisine ilk onun vermiş bulunduğu proletaryanın kurtuluşuna yardımda bulunmak, onun gerçek yönelimi işte buydu. Savaşım onun en sevdiği alandı. Ender görülür bir tutku, bir direngenlik ve başarı ile savaştı O.”

 

5 Mayıs 1981- Boby Sands ve 9 İRA militanı ölüm orucunda öldü.

Siyasi tutukluluk hakkı başta olmak üzere, yaşam koşullarının iyileştirilmesi için 217 gün süren eylem, büyük bir kitle desteği almasına rağmen, “Demir Lady” lakaplı Thatcher Hükümeti’nin geri adım atmaması sonucu ölümlerle bitti. Fakat Baby Sans ve arkadaşlarının bu eylemi, tüm dünyaya yayıldı ve esin kaynağı oldu.

 

6 Mayıs 1972- Denizler idam edildi

‘68’de gençlik hareketi içinden çıkan devrimci önderler, Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan, devrimin örgütlü ve silahlı bir tarzda gerçekleştirilebileceğini kavrayarak, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu-THKO’yu kurdular ve silahlı mücadeleyi başlattılar. Yaptıkları eylemler kısa sürede yankı buldu ve halk içinde sempati topladı.

1971 yılına gelindiğinde, iyice sıkışan devlet, çareyi darbe yapmakta buldu. 12 Mart yarı-askeri faşist darbesi, bir yandan varolan örgütlülükleri dağıtıp halkı baskı altına aldı; bir yandan da devrimci önderleri tutuklayıp katletti.

THKO önderleri de darbeden sonra dağlara çekilerek ilk gerilla birliklerini oluşturmaya giriştiler. Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan, bu hazırlıklar içindeyken yakalandı. Deniz ve Yusuf, Sivas’ın Şarkışla ilçesinde polisle girdikleri çatışmada, Hüseyin ise bir ihbar sonucu yakalandı.

Her türlü hukuksuzlukla sürdürülen yargılama sürecinde, idam cezası verildi. Bu karara karşı büyük bir tepki oluştu. İdamları engellemek için, THKP-C ve THKO militanları birlikte eylemler örgütlediler. Aralarında Mahir Çayan’ın da bulunduğu 10 devrimci, Kızıldere’de katledildi. Bu katliamın ardından Deniz, Hüseyin ve Yusuf idam edildiler.

İdama sloganlarla, marşlarla giden Deniz, Hüseyin ve Yusuf, gittikçe artan bir sevgi ve coşkuyla halkın gönlünde yer etti. Denizler darağaçlarnda boyuneğmezliğin simgesi oldu. 12 Eylül yıllarında idam sehpalarına çıkan devrimciler de, Denizlerin izinden gittiler.

 

8 Mayıs 1945- SSCB’nin Kızıl Ordu’su Hitler faşizmini Berlin’e kadar kovaladı, Alman Parlamento binası Reichstag’ın çatısına Sovyet bayrağı çekildi ve II. Emperyalist Savaş sona erdi.

  

9 Mayıs 1974- Almanya’da Kızıl Ordu Fraksiyonu RAF liderlerinden Ulrike Meinhof, Stutgard’daki hücresinde öldürüldü.

 

11 Mayıs 2013- Reyhanlı’da IŞİD katliamı gerçekleşti.

 

13 Mayıs 1974- Kürt kadın savaşı Leyla Qasım, Irak Baas rejimi tarafından katledildi.

 

13 Mayıs 2014- Soma katliamı

Soma’da maden ocağında meydana gelen patlamada 301’den fazla madenci hayatını kaybetti. Bu katliam, devlet-sendika-patron işbirliği ile oluşturulan güvencesiz çalışma koşulları altında gerçekleşmişti.

 

17 Mayıs 2002- Büyük halk ozanı Aşık Mahzuni Şerif öldü

 

17 Mayıs 1982- Diyarbakır cezaevindeki koşulları protesto etmek için PKK’li tutsaklar, Ferhat Kurtay, Mahmut Zengin, Necmi Öner ve Eşref Anyık, bedenlerini ateşe verdi.

  

18 Mayıs 1973 – İbrahim Kaypakkaya işkencede katledildi.

TKP-ML’nin kurucusu ve önderi İbrahim Kaypakkaya Dersim’de yaralı olarak yakalandıktan sonra, Diyarbakır Cezaevi’nde gördüğü işkencelerle katledildi. Mao’nun fikirlerinden etkilenen Kaypakkaya, “halk savaşı” stratejisiyle devrimi savundu. Bu doğrultuda kırsal bölgelere çekildi ve köylülük içinde faaliyete başladı. Bu faaliyetler esnasında polisle girdiği çatışmada yaralı olarak ele geçti. Çok vahşi işkencelere maruz kaldı ve büyük bir direniş sergiledi. Kaypakkaya’nın adı “işkencede ser verip sır vermemek”le özdeşleşti. İhtilalci komünistler Kaypakkaya’nın bu mirasını sahiplendiler ve ileriye taşıdılar.

 

19 Mayıs 1895- Kübalı devrimci ve şair Jose Marti öldürüldü

Küba’nın İspanya’ya karşı bağımsızlık mücadelesinin simgesi olan Jose Marti, Küba Devrimci Partisi’nin kuruluşunda yer aldı. Aynı zamanda “Partili sanatçı” olan Marti, çatışmada öldü. “Aynı yalınlıkla ölmek isterim” şiiri ülkemizde en çok bilinen şiiridir.

 

31 Mayıs 1971- Nurhak Direnişi

20 kişilik THKO grubu, Malatya-Kürecik’te bulunan ABD radar üssüne saldırı düzenlemek üzere harekete geçti. Askerler tarafından kuşatıldıklarında girdikleri çatışma sonucu THKO önderlerinden Sinan Cemgil, Kadir Manga, Alpaslan Özdoğan şehit düştü.

 

31 Mayıs 2013- Haziran Ayaklanması başladı.

 

1 Haziran 1971- Hüseyin Cevahir katledildi

İstanbul-Maltepe’de bir evde polis tarafından kuşatılan THKP-C önderleri Hüseyin Cevahir ve Mahir Çayan 3 gün boyunca çatıştı. Hüseyin Cevahir katledildi, Mahir ise yaralı yakalandı.

 

2 Haziran 1970- Orhan Kemal öldü

İşçi ve emekçilerin yaşamlarını konu eden romanlarıyla ünlü Orhan Kemal’in, Hanımın Çiftliği, Bekçi Murtaza, El Kızı gibi romanları ünlüdür.

 

2 Haziran 1991- Ahmed Arif öldü

“Hasretinden prangalar eskittim” kitabıyla ünlenen Ahmet Arif, Kürt halkının acılarını, özlemlerini işlediği kadar, emekçilerin sorunlarını da şiirlerine yansıttı.  “Nerede olursan ol / İçerde, dışarda, derste, sırada / Yürü üstüne – üstüne / Tükür yüzüne celladın / Fırsatçının, fesatçının, hayının…/Dayan kitap ile / Dayan iş ile / Tırnak ile, diş ile / Umut ile, sevda ile, düş ile /Dayan rüsva etme beni.”

 

3 Haziran 1949- Mikhail Kalinin öldü

Ekim Devrimi’nin önderlerinden Kalinin, Bolşevik Parti’nin MK’sı dahil her kademesinde yer aldı. 1949’da hastalıktan öldü. Türkçe’ye de çevrilmiş en önemli eseri “Devrimci Eğitim Devrimci Ahlak”tır.

 

3 Haziran 1963-Nazım Hikmet Öldü

Dünyada en fazla tanınan Türk şairi ünvanını sahip Nazım Hikmet, yaşadığı süre boyunca işçi ve emekçilerin yaşam ve mücadelelerini şiirlerine döktü. Bu yüzden yıllarca hapis yattı, sürgün edildi. Fakat inançlarından asla taviz vermedi. “Sevdalınız komünisttir” diyerek siyasal kimliğini her koşulda ortaya koydu.

“Sosyalist gerçekçi sanatçı” diyordu, “kendi halkının ve diğer halkların sanat geleneklerinden yararlanacaktır… Halkım için, başka halklar için, en yenisinden yöneticisine kadar partimin tüm üyeleri için, bu erdemi taşıyan şiirler, tiyatro oyunları yazmak isterim. Ama bunun için doğru olmayı, özle sözle, süssüz, belirsizlikten uzak yazmayı, sağ kulağımı sol elle göstemeye kalkmamayı bilmek gerek.”

 

6 Haziran 1981- MLSPB militanları Tamer Arda, Mete Atilla Ermutlu, Ercan Yurtbilir ve Doğan Özzümrüt Maltepe’de ve Sefaköy’de ellerinde silahlarıyla çatışarak şehit düştüler.

 

8 Haziran 1844- Almanya’nın Silezya bölgesinde işçiler açlığa karşı ayaklandı.

 

13 Haziran 1969- Alpagut işgali

Çorum’da bulunan ve Özel İdare tarafından işletilen Alpagut Linyit İşletmesi, işçiler tarafından işgal edildi. Çalışma koşullarına karşı direnen 786 işçi, 34 gün boyunca oluşturdukları komiteyle işyerini yönettiler ve bu sürede üretimi yüzde 50 oranında arttırdılar.

 

15 Haziran 1915- 19 Ermeni devrimci asıldı

Sosyal-demokrat Hınçak Partisi’nin MK üyesi Paramaz (Madteos Sarkisyan) ve 19 yoldaşı İstanbul Beyazıt Meydanı’nda asıldı. Paramaz, idam sephasında şöyle haykırdı: “Siz sadece bizim vücudumuzu yokedebilirsiniz, fakat inandığımız fikirleri asla… Yarın Ermenilik ülkenin doğusunda özgür ve sosyalist Ermenistan’ı selamlayacaktır. Yaşasın Sosyalizm!”

 

Türkiye tarihinin en büyük işçi direnişi 15-16 Haziran, işçi sınıfının önderliğini ortaya koyan ve herkese kabul ettiren bir direniş oldu.

 

16 Haziran 2005- MKP/HKO üyeleri Mercan’da katledildi

MKP Genel Sekreteri Cafer Cangöz, Aydın Hanbayat, Okan Ünsal, Ali Rıza Sabur, Alaattin Ataş, Cemal Çakmak, Berna Saygılı Ünsal, Kenan Çakıcı, Ökkeş Karoğlu, Taylan Yıldız, İbrahim Akdeniz, Dursun Turgut, Binali Güler, Ahmet Perktaş, Gülnaz Yıldız, Çağdaş Can, Ersin Kantar, kongre için Dersim’e giderken vahşice katledildiler.

 

18 Haziran 1936- Maksim Gorki öldürüldü

Kendisi de işçi olan ve çok yoksul bir çocukluk geçiren Sovyet yazarı, emekçilerin yaşamlarını anlatan romanlar yazdı. “Ana” kitabı, en çok bilinen eseridir.

 

19 Haziran 1953- Rosenbergler idam edildi

Ethel ve Julius Rosenberg, 2. emperyalist savaş sonrası ABD’de “Mc Cartycilik” olarak bilinen “cadı avı”nda tutuklandılar. Sovyetler Birliği’ne atom bombasının sırlarını verdikleri iddiasıyla “Sovyet Ajanı” ilan edildiler ve idamla cezalandırıldılar. Af diledikleri taktirde çocuklarına kavuşacakları söylendi, ama onlar bunu kabul etmedi. Tam da evlilik yıldönümlerinde Sing Sing Hapishanesi’nde elektrikli sandalyede idam edildiler.

 

20 Haziran 1933- Clara Zetkin öldü

1857’de Almanya’da doğan Zetkin, 1910 yılında toplanan Uluslararası Kadın Konferansı’nda 8 Mart’ın Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak kutlanmasını  sağladı. Kadının kurtuluşu için “özel mülkiyetin kalkması ve kadının toplumsal üretime girmesi” gerektiğini savunuyordu. Emekçi kadınların mücadelesine çok önemli katkılar sundu.

 

25 Haziran 2005- Kazım Koyuncu öldü

Laz müziğini geliştiren ve Karadeniz şarkılarını geniş kitlelere sevdiren Kazım Koyuncu, Çernobil sonrası Karadeniz’de yaygınlaşan kanser hastalığına yakalanarak yaşamını yitirdi.

 

27 Haziran 1905- Potemkin Ayaklanması

Dünyada ilk kez düzenli bir orduya bağlı gemide yaşanan ayaklanmadır. 1905 Devrimi’nin başlangıcı olmuştur. Devrimin yenilgisinin ardından mürettebatıyla birlikte Romanya’ya sığınan gemi, ancak 1917 devriminden sonra geri dönebildi.

 

28 Haziran 1926- Cerjinski öldü

Sovyetler Birliği’nde devrimin ardından karşı devrimcilerle mücadele için kurulan ÇEKA’nın başında görevlendirildi ve iç savaş sırasında önemli başarılar elde etti.

 

30 Haziran 1925- Şeyh Sait ve 46 arkadaşı idam edildi.

 

30 Haziran 1980- Çorum katliamı

Devlet eliyle organize edilen katliamda, sivil faşistler, Alevi mahallelerine saldırdılar. 26 kişi öldürüldü, yüzlercesi yaralandı. Yüzlerce aile de Çorum’u terk etmek zorunda kaldı.

 

Mayıs ve Haziran’da şehit düşen İhtilalci Komünistler

Mayıs 1980- Serdar Yılmaz

Örgütçü özellikleriyle öne çıkan, işçi ve emekçilerle ilişki kurmada ve onları örgüte kazanmada örnek bir yaşam süren Serdar, Kartal’da yıldırım düşmesi sonucunda öldü.

18 Mayıs 1976- Fevzi Aslansoy

12 Mart sonrası Ankara öğrenci gençlik hareketinin önde gelen militanlarındandı. Onun bu karakterini iyi bildiklerinden, polis ile sivil faşistlerin işbirliği içinde kurdukları kalleş bir pusuda kurşunlanarak öldürüldü.

17 Haziran 1984- Mehmet Fatih Öktülmüş

21 Haziran 1978- Muzaffer Mutlu

İstanbul’da sivil faşistler tarafından katledildi. Cenazesi, Amasya ve İstanbul’da düzenlenen gösterilerle Amasya’da toprağa verildi.

30 Haziran 1980- Songül Kayabaşı

15-16 Haziran direnişinin yıldönümünde İstanbul Kartal Karlıktepe’de düzenlenen silahlı korsan gösteride çıkan çatışmada bir asteğmen ve iki er öldürüldü. Bunun üzerine Kartal’da terör estiren devlet, yüzlerce devrimciyi gözaltına aldı. TİKB sempatizanı Songül Kayabaşı ile TKP-ML sempatizanı Aziz Aras işkencede katledildi.