Kocaeli Çayırova ilçesinde kurulu olan Amerikan sermayeli Kaynak Tekniği Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinde çalışan işçiler greve başladı.
2023 yılında çoğunluğu sağlayan Birleşik Metal-iş Gebze 2 nolu şube, patronun yetki itirazı üzerine yaklaşık 1.5 yıl süren mahkeme sonucunda yetkiyi aldı. TİS sürecinde patronun işçilerin taleplerinin çok gerisinde teklif sunması üzerine işçiler 31 Ocak’ta greve çıktılar.
Sabah saat 9’da işyeri önünde toplanan işçiler, grev pankartını asarak grev başladıklarını sloganlarla halaylarla duyurdular. Birleşik Metal-iş genel merkez yöneticileri, işçilerin örgütlü olduğu Gebze 2 nolu şube yöneticileri, aynı organize sanayide olan 38 gündür grevde olan Green Transfo işçileri ve dayanışmaya gelenlerle kitlesel bir basın açıklaması yapıldı.
Grev yerinde açıklama yapan Birleşik Metal-iş sendikası genel başkanı Özkan Atar, Kaynak Teknik’te 16 Eylül 2024 tarihinde başlayan TİS görüşmelerinde, işverenin son ücret zammı teklifinin birinci 6 aylık dönem için yüzde 38,70 olduğunu söyledi. Bu teklife göre, işyerinde ortalama ücret ve ikramiye dahil net (yüzde 27’lik vergi dilimine göre) ele geçecek tutar 29.546 TL’dir. Sendikanın talebi ise, ücretlerin ilk 6 ay için ortalama olarak ikramiye dahil net 48.151 TL düzeyine getirilmesiydi. Özkan Atar düşük ücret teklifini kabul etmediklerini, bu yüzden greve çıktıklarını belirttikten sonra şunları söyledi: “Metal işçileri verdikleri mücadeleyle ülkede üzerimize çökertilmek istenen bu ekonomik karabasana karşı hakça, insanca bir yaşama kavuşmanın yolunu aydınlatıyor.” MESS üyesi işyerlerinde süren grevlere de değinen Atar, yasağa rağmen grevlerin başarıyla sürdüğünü, çoğunun kazanımla sonuçlandığını belirtti. Konuşmalardan sonra işçiler “Direne Direne Kazanacağız” “Yaşasın Onurlu Grevimiz” sloganları attı, halay çektiler.
* * *
Grev yerinde grevci işçilerle buluştuk. Grev yeri oldukça coşkuluydu. İşçilerde ilk grevi yaşamanın heyecanı ve coşkusu gözle görülüyordu. Bir yandan da grev hazırlıklarına devam ediyorlar, eksiklikleri tamamlamaya çalışıyorlardı. Grev yerinde görüştüğümüz işyeri temsilcisi Yusuf Kalkan süreci şöyle anlattı:
“2023 yılında örgütlendik, kısa sürede çoğunluğu sağladık. Yetki başvurusunun işçilerin lehine gelmesi üzerine, patron yetkiye itiraz etti. Yaklaşık 1.5 yıl mahkeme sürdü ve sonunda mahkemede de kazandık. Eylül 2024’te TİS görüşmeleri başladı. İlk görüşmeler sakin geçti. İdari maddelerde hiçbir sorun yaşamadık. Görüşmeler ilerledikçe ücretler ve sosyal hakları görüşmeye başladığımızda sorunlar çıktı. Biz yüzde 110 teklifle gittik. Patron tarafı yüzde 10 zam teklifiyle geldi. Kabul etmedik. Sosyal haklarda da çok düşük teklifle geldiler. Ayrıca 3 yıllık toplu iş sözleşmesi dayattılar. Sonraki görüşmelerde tekliflerini biraz arttırdılar, fakat bizim isteğimizin çok gerisinde olduğu için kabul etmedik. Anlaşamadık. Anlaşmazlık zaptı tuttuk. Süreç arabulucuya gitti. Arabulucuda da anlaşma sağlanamadı. Grev gününü ilan ettik. Greve günler kala patron tarafı tekrar görüşme talebinde bulundu. Geçtiğimiz Salı ve Perşembe günü iki görüşme daha yaptık. Salı günü görüşmede 3 yıllık TİS dayatmasından vaz geçtiklerini söylediler, ücretlere de yıllık yüzde 70 zam teklifinde bulundular. Fakat önerdikleri yüzde 70’in içerisinde sosyal haklar da dahildi. Masadan kalktık. Perşembe günü yine görüşme oldu. Bu kez de 6 aylık yüzde 38,70 ücret teklifiyle geldiler. Bu öneri de istediğimizin çok gerisindeydi. Kabul etmedik ve greve başladık.”
TİS görüşmelerinin nasıl yürütüldüğü, temsilciler olarak görüşmelere nasıl katıldıkları sorumuzu ise şöyle yanıtladı: “İşyerinde yaklaşık 300 işçi çalışıyor, üç temsilci var. Bütün TİS görüşmelerine 3 temsilci olarak katıldık. Görüşmede tabii sendika yöneticileri, sendikanın avukatları ve uzmanları vardı. Uyum içerisinde yürüttük.”
Grev tarihi belirlendikten sonra nasıl bir hazırlık yapıldığı sorumuza, “50 kişilik bir grev komitesi oluşturulduğunu, grev komitesine sendika tarafından eğitim verildiğini” belirtti. Sendika tarafından verilen eğitimde; kazanmak için gerekirse TIR giriş çıkışlarının, grev kırıcılarının engelleneceği; aynı zamanda, grevin başarısız olması ihtimaline işçilerin hazır olması gerektiği söylendi.
Grev öncesi TİS sürecine nasıl hazırlandıklarını da şöyle anlattı: “Temsilciler olarak bütün görüşmelere katıldığımızdan her görüşme öncesi ve sonrası işçilerin görüşlerini almaya çalışıyoruz, bilgilendirme yapıyoruz. Hiç birimizin daha önce grev, direniş deneyimi yok. TİS süreci tıkandıktan sonra işçilerin çoğunda ‘bir an önce greve gidelim, ne olacaksa olsun’ düşüncesi vardı. Biz yetkiyi aldıktan sonra 32 kişilik TİS komitesi oluşturmuştuk. Grev deneyimimiz yok, ama TİS sürecinde ve grev sürecinde komitelerimizin olması gerektiğini biliyoruz. Kendi gücümüze güvenerek kazanacağımıza inanıyoruz.”
* * *
Kaynak Teknik işçileri bir ayı aşkın süredir direniyor. Her gün rutin olarak slogan atma eylemi yaptılar. Kimi günler gece vardiyası çıkışında sabah vardiyası ile birleşerek fabrika önünden yürüyüşe geçtiler. Keza sabah vardiyasının işten çıkıp öğlen vardiyası işe girerken saat 15.30’da yeniden eylemler yapıldı.
TİS süreci boyunca eylem halinde olmaları, temsilcilerin TİS görüşmelerine doğrudan katılması ve işçileri her gelişmeden haberdar etmeleri olumlu yönleridir. Şimdi grevdeler. Grev süresince de işçilerin fabrikaya gelmesi, patronun mal kaçırmasına izin verilmemesi oldukça önemli.
Sadece sendikacılara ve nöbetçilere terketmeden, işçiler grevlerine sahip çıktıkları koşulda, direnişleri zaferle taçlanacaktır. İlk grevlerinde elde edecekleri bu zafer, işçilerin birliğini ve mücadelesini daha da güçlendirecektir.