Gözaltında kaybedilen yakınları için her Cumartesi günü Galatasaray Meydanı’nda toplanan Cumartesi Anneleri, yıllardır yasaklarla ve saldırılarla karşılaşıyor. Ona rağmen yakınlarının akıbetini sormaktan ve faillerin yargılanmasını istemekten geri durmadılar.
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) “hak ihlali” kararına rağmen, kayıp yakınlarının Galatasaray Meydanı’na gelerek basın açıklaması yapması her defasında engellenmişti. 11 Kasım 2023’te yapılan 972. buluşmada, 5.5 yıl aradan sonra ilk kez Galatasaray Meydanı’nda basın açıklamasını okuyabildiler.
Açıklamayı gözaltında kaybedilen Hayrettin Eren’in kardeşi İkbal Eren okudu. “5.5 yıl sonra kayıplarımızla buluşma mekanımız olan, bu ülkenin vicdanı olan Galatasaray Meydanı’nda bulunuyoruz” dedikten sonra, kendileriyle dayanışma içinde olan herkese teşekkür etti. “28 yıldır soruyoruz, kayıplarımız nerede? Devleti, kayıplarımızın akıbetini açıklamaya, faillerini sorgulamaya ve gerekli etkin bir soruşturmaya davet ediyoruz” dedi. Ve ellerindeki karanfilleri alana bıraktılar.
Geçtiğimiz hafta HEDEP Urfa milletvekili Dilan Kunt Ayan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya her hafta gözaltına alınan Cumartesi Anneleri’yle ilgili soru sormuştu. Yerlikaya ise “Cumartesi Anneleri’nin yaşadığı mağduriyettir, en kısa zamanda çözüm üreteceğiz” demişti. Sanki emniyetten sorumlu bakan kendisi değilmiş gibi ve sanki kendi bakanlığı döneminde de Cumartesi Anneleri gözaltına alınmaya devam edilmemiş gibi…
Elbette Yerlikaya’ya bu sözleri söyleten ve Galatasaray Meydanı’nı kayıp yakınlarına vermek zorunda bırakan, Cumartesi Anneleri’nin gözaltı ve saldırılara rağmen büyük bir ısrar ve dirençle mücadelelerini sürdürmeleriydi.
Cumartesi Anneleri, ilk kez 27 Mayıs 1995’te Galatasaray Meydanı’na gelerek kaybolan yakınlarını sordular. Sonra her Cumartesi bu eylemlerini sürdürdüler. Ancak Ağustos 1998’den itibaren, polis eylemcilere vahşice saldırdı, gözaltına aldı. 13 Mart 1999’da eylemlerine ara verdiklerini açıkladılar. 10 yıl sonra 31 Ocak 2009’da yeniden Galatasaray Meydanı’na geldiler. 2016’da İstanbul’da meydana gelen bombalı saldırılar bahane edilerek Cumartesi Anneleri’nin etrafı bir kez daha polis kordonuna alındı; eyleme katılanlar aramadan geçirildi. 25 Ağustos 2018’de gerçekleşecek 700. buluşmada yasaklama getirildi. Eyleme katılanlara tazyikli su, plastik mermi ve biber gazıyla müdahale edildi, 47 kişi gözaltına alındı ve yaklaşık 8 saat gözaltında tutuldu.
O günden bu yana yasak sürüyordu. İnsan Hakları Derneği’nin önünde devam eden eylemlere bile saldırdılar. Anayasa Mahkemesi’nin “hak ihlali” kararının ardından kayıp yakınları yeniden Galatasaray Meydanı’na gelmeye çalıştı. Ama her defasında önleri kesildi, saldırıya uğradılar. Bu saldırılarda aralarında yaşlı annelerin de olduğu birçok kişi yaralandı, birçoğu hakkında davalar açıldı. Buna rağmen yılmadılar, her Cumartesi aynı kararlılıkla Meydan’a gelmeye çalıştılar. Türkiye’nin farklı illerinde ve birçok Avrupa ülkesinde saldırıları kınayan, Cumartesi Anneleri’ne destek veren eylemler yapıldı.
Sonuçta kayıp yakınlarının kararlılığı, devlete bir kez daha geri adım attırdı. Kazanan yine direnenler oldu.