Geleceğimizin köprüsü tarihimiz

1 Eylül 1939- II. Emperyalist Paylaşım Savaşı başladı

Faşist Hitler Almanya’sı, Polonya’ya girerek II. paylaşım savaşını başlattı. Daha sonra bugün, BM tarafından “dünya barış günü” ilan edildi.

 

1 Eylül 1987- 12 Eylül tutsak ailelerinin örgütlenmesinde aktif yer alan Didar Şensoy, tutsaklar için yapılan bir eylem sırasında yaşamını yitirdi.

 

2 Eylül 1969- Vietnam devriminin önderi Ho Chi Minh yaşamını kaybetti.

Gençliğinde Fransa’da yaşayan ve Fransız Komünist Partinin kurucuları arasında yer alan Ho Chi Minh’in önderliğinde savaşan Vietnam halkı, önce Fransız sonra da Amerikan işgalcileri ülkesinden kovmayı başardı.

 

6-7 Eylül 1955- İstanul ve İzmir’de ırkçı saldırılar ile azınlıklar üzerinde terör estirildi. Bu, kontrgerillanın ilk eylemlerinden biriydi.

 

8 Eylül 1943- Çekoslavak yazar Julius Fuçik, Nazi kamplarında idam edildi.

 

9 Eylül 1976- Çin devriminin önderi Mao Zedung öldü.

 

10 Eylül  1920- Türkiye Komünist Partisi kuruldu.

Bakü’de Mustafa Suphi önderliğinde toplanan Türkiyeli komünistler, 15 ayrı örgütten 75 delegeyle Türkiye Komünist Partisi’ni kurdular. TKP, daha kurulduğu aşamada işçi sınıfı ve köylülük içerisinde azımsanmayacak bir güce sahipti. Partinin kurulmasından sonra, partiyi bizzat ülke topraklarında örgütlemek üzere Sovyetler  Birliği’nden ülkeye giriş yapan Mustafa Suphi ve 15 yoldaşı, Kemalist burjuvazi tarafından Karadeniz’de boğdurularak katledildiler. M.Suphi’lerin katledilmesinden sonra TKP, revizyonist bir zemine çekilerek Kemalist burjuvazinin bir uzantısı haline getirildi.

 

11 Eylül 1973- Şili’de askeri faşist darbe

Amerikan emperyalizmi, Şili’de general Pinochet liderliğinde darbe gerçekleştirdi. Sol koalisyonun başında olan Devlet Başkanı Allende, teslim olmayı reddedince katledildi. 36 bin kişi işkencelerde ve sokak infazlarında öldürüldü.

 

12 Eylül 1977- Güney Afrika Cumhuriyeti’nde ırkçı yönetime karşı silahlı direnişin lideri Steve Bico işkenceyle öldürüldü.

 

16 Eylül 1976- DGM Direnişi

İşçilerin büyük direnişiyle karşılaşan DGM’ler, açılmadan kapanmak zorunda kaldı. DGM direnişi, ‘70’li yıllarda yükselen işçi hareketinin siyasal bir eylemiydi. Demokratik hakların mücadele ile kazanılmasında iyi bir örnek oldu.

 

20 Eylül 1985- Ruhi Su öldü.

Halk müziğinin, usta yorumcusu ve bestecisiydi. Halk türküleri araştırmacıları ve sanatçılarına üretken bir hocaydı. Aynı zamanda ilerici bir aydındı. Beş yıl tutsak kaldı, işsizlikle, açlıkla boğuştu. Hastalandığında tedavi olmak için yurtdışına gitmek istediğinde pasaport alamadı. 73 yaşında ölüme terk edildi. Mezarına defalarca saldırılar düzenlendi.

 

20 Eylül 1992- Kürt aydın Musa Anter katledildi.

 

21 Eylül 1995- Buca Cezaevi katliamı

Devletin kolluk güçleri hak gasplarına karşı direnen tutsaklara saldırıp, 4 DHKP savaşçısını katletti.

 

23 Eylül 1973- Şilili ozan Pablo Neruda öldü.

 

22 Eylül 1976- Profilo direnişi

DGM direnişinde güçlü bir katılım gösteren Profilo fabrikasında 17 işçi işten atıldı. Şalterler bu sefer işçi kıyımı için durdu. Profilo’da işgal başladı. Polis saldırısı karşısında kapılar kapatılarak kaynaklandı. Bir işçi polis kurşunuyla öldü. İçeride işçiler, dışarıda destekçi güçler büyük bir direniş gerçekleştirdiler.

 

24 Eylül 1969- ’68 hareketinin önderlerinden Taylan Özgür polis tarafından katledildi.

 

25 Eylül 1996- Diyarbakır Cezaevi katliamı

‘96 Ölüm Orucu eyleminin hemen ardından, MGK kararıyla Diyarbakır cezaevine saldıran devlet, 9 yurtsever tutsağı katletti.

 

25 Eylül 2012- Halk ozanı Neşat Ertaş öldü.

 

26 Eylül 1999- Ulucanlar Cezaevi’nde katliam

Devlet, F tipleri hücrelere geçişin ilk provasını Ulucanlar’da yaptı. 10 devrimci tutsak, işkence yapılarak katledilirken, birçoğu da ağır yaralandı. Tutsaklar yoğun işkenceler altında başka cezaevlerine sürgüne gönderildiler.

 

28 Eylül 1864- I. Enternasyonal kuruldu

 

29 Eylül 1902- Maden işçilerinin direnişini anlatan Germinal’in yazarı Emile Zola öldü

 

9 Eylül 1984- Yılmaz Güney yaşamını yitirdi

Türkiye Devrimci Hareketi’nin ender sanatçılardan biridir. Sinema salonlarında bilet satışıyla başlayan sanat hayatı, Fransa’da Cannes film festivalinde taçlandırılan bir başarıya dönüşmüştür.

Kendi deyimiyle “sanatı bir silah gibi” kullandı. Halkın yaşadığı yoksulluğun, sömürünün, baskının içinde geliyordu. “Asıl dayanağımız kendi topraklarımızdır. Umut  kendi topraklarımızda ve kendi halkımızdadır” diyordu. Eserlerinin düşündüren, sorgulatan, dönüştüren ve yol gösteren özelliği, kaynağını buradan alıyordu. Tüm  filmlerinin ortak paydası UMUT’tu. Umut ise devrimde, sosyalizmdeydi.

Bu yüzden faşizmin ona yönelen saldırıları hiç bitmedi. Filmleri yasaklandı, yakıldı. Yaşamının 12 yılını cezaevlerinde geçirdi. Fakat o, duvarlardan taşan bir yaratıcılıkla senaryo, öykü, roman yazdı, cezaevinden dışardaki filmlerini yönetti. 12 Eylül yıllarında cezaevinden firar ederek Fransa’ya kaçtı ve yaşamını burada sürdürdü. Yol ve Duvar filmlerini bu dönemde yaptı. Yol filmi, Cannes Film Festivali’nde altın palmiye ödülü aldı. Ama yıllarca Türkiye’de yasaktı.

Ağır cezaevi koşulları sağlığını aşırı derecede bozmuştu, kansere yakalandı. 1984 yılında hastalığı yenemeyerek genç yaşta ve en verimli yıllarında aramızdan ayrıldı. “Beni komünarların battaniyesine sarın” demişti. Şimdi Paris’te komünarların yanında yatıyor.

 

Eylül ayında şehit düşen ihtilalci komünistler

8 Eylül 1981- Selma Aybal

Henüz 18 yaşındaydı, ama Osman’ın, Fatih’in iyi bir öğrencisi olmuştu. Baskı komitesinde çalışan Selma, darbenin en zor ve karanlık günlerinde dahi, fabrikaları, emekçileri, ihtilalcilerin bildirilerinden yoksun bırakmadı. Yıllar sonra TİKB kurşunuyla cezalandırılacak olan hain Adil Özbek’in yardımıyla pusu kurmuştu polisler. Yaralı halde işkenceye aldılar Selma’yı. İşkence tezgahında bir ihtilalci komünist gibi yaşamını soludu.

9 Eyül 1979- Vedat Çataltepe

Vedat, Adana’da kendi mahallesini faşistlere karşı korurken, bir bekçi tarafından öldürüldü. O da Selma gibi 18 yaşında ölümsüzleşti.

29 Eylül 1980- Osman Yaşar Yoldaşcan