Ekonomi

Seçimlerden sonra krizin tüm şiddetiyle sökün edeceği bekleniyordu. Seçimlerin yaklaşık bir buçuk yıl öne alınmasının temel sebeplerinden biri de buydu. Ağustos ayından itibaren adına “döviz krizi” ya da “finansal kriz” denilen, ama gerçekte çok yönlü ve yapısal olan kriz, tüm görüngüleriyle ortaya çıktı. Bunun en büyük zararını işçi ve emekçiler şimdiden çekmeye başladılar. Zamlar seçimlerden hemen sonra başlamıştı zaten. Ağustos …

Bir süredir belirtileri artan ve sonbaharda geleceği söylenen kriz, “Papaz Brunson” olayıyla erken patladı. Birkaç gün içinde döviz tırmanışa geçti ve TL’deki değer kaybı yüzde 30’ları buldu. Kimileri buna “finansal kriz” dese de, gerçekte kapitalizmin yapısal krizlerinden biriyle daha karşı karşıyayız. Birçoğu buzdağının görünen kısmına bakıp altındaki büyük kütleyi görmüyor, ya da görmezden geliyor. Sadece krizin nedenleri çarpıtılmıyor, “krize çözüm” …

Krizin ayak sesleri duyulur duyulmaz, patronların ilk yaptıkları şey, işçi kıyımı oldu. Başta tekstil olmak üzere hemen her sektörden işçi çıkarmalar başladı. Bunların özellikle sendikalaşmanın olduğu yerlerde yaşanması dikkat çekicidir. Ve önümüzdeki günlerde daha da artacağı anlaşılmaktadır. Kriz, sadece işçi kıyımı olarak değil, onunla bağlantılı bir şekilde yoksulluk ve açlık olarak karşımıza çıkıyor. Krizle birlikte hükümetler, temel ihtiyaç maddelerine zam …

Her toplumsal sistemde yeniden üretim vardır. Kapitalizm öncesi sistemlerde, üretim asıl olarak egemen sınıfların lüks tüketimine dönüktür (kölelerin hizmet için görevlendirilmeleri ya da firavunların binlerce kölenin emeğini piramitlerin yapımında kullanması gibi.) Ancak toplumsal üretimle sermaye birikimi, kapitalist yeniden üretim sürecinin belirleyenidir. Kapitalistin üretim sürecine soktuğu sermaye, niteliği açısından ikiye ayrılır: Değişmeyen sermaye ve değişen sermaye. Değişmeyen sermaye, üretime girdiği oranda …

“Doğal varlıklar üzerinde kazandığımızı zannettiğimiz her zafer için, doğa bizden öcünü alır” demişti Engels, bundan yaklaşık 150 yıl önce… Aradan geçen yıllarda kapitalizmin doğayı tahribatı durmak bilmedi. Şimdi tüm dünya “iklim değişikliği”nin yarattığı felaketleri yaşıyor. Sel, kuraklık, orman yangını, rutine bindi. Son bir ay içinde Yunanistan’da orman yangını, Hindistan’da sel ve kuraklık, Vietnam’da erozyon, Kanada ve Meksika’da aşırı sıcaklar yüzlerce …

24 Haziran seçimlerinin ardından “yeni sistem”e geçildi. Bu “sistem”de sadece meclisin değil, hükümetin de bir önemi kalmadı. Zaten bakan sayısı 16’ya düşürüldü. Bakan yardımcıları bile Erdoğan tarafından atandı. Bakanların meclise ve birbirlerine karşı hiç bir yükümlülüğü yok. Her biri ayrı ayrı Erdoğan’a bağlanmış durumda. Bu haliyle “hükümet” ya da “Bakanlar Kurulu”ndan bahsetmek bile anlamsızlaşıyor. Ortadan kaldırılan “bakanlık”lardan biri de “Çalışma …

DİSK, KESK, TMMOB ve İstanbul Tabip Odası, Kadıköy’de gerçekleştirdiği eylemde krizini faturasının işçi ve emekçilere kesilmesine tepki göstererek krizin faturasını krizi çıkaranların ödemesini istedi. 17 Ağustos günü yapılan eylemde, basın açıklamasını SES İstanbul Anadolu Şube Eşbaşkanı Erdal Güzel okudu. Eylemde, krizin faturasının işçi ve emekçilere çıkartılmasına tepki gösterildi.

Doların bir gün içinde 7 liraya yaklaşması, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik krizin gözler önüne serilmesine neden oldu. Dolar tırmanışının yaşandığı 10 Ağustos günü “kara cuma” olarak ilan edilirken, pazar gecesi dolar 7 liranın da üzerine çıktı. Şimdi yine “döviz lobisi”nden “ABD’ye haddini bildirme”ye kadar çok çeşitli söylemler havada uçuşuyor. Hamasetin bini bir para, her türden spekülatif sözler savrulup duruyor. Ama …

Bir seçim oyunu daha sona erdi. “İlkinde yaşanan trajedinin, ikincisinde komediye dönüşmesi” gibi birbirinin tekrarı şeklinde cereyan eden seçimlerin en rezilini yaşadık. Bir simülasyon oyunu ile işi bitirdiler ve herkesin bunu “seçim sonuçları” olarak kabullenmesini istediler. Oyuna dahil olan tüm partiler de -önceki seçimlerde olduğu gibi- duruma boyuneğdi. Çünkü hepsi bu düzenin bir parçası! Hepsi kendisine verilen misyonu yerine getiriyor. …

24 Haziran seçimlerinin ardından “yeni sistem”e geçiş başladı. Adına “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi” dedikleri, gerçekte “başkanlık” bile olmayan, baskıcı-otoriter bir dönem başlıyor. “Zaten öyle değil miydi” denebilir. Gerçekten de uzunca bir süredir fiilen uyguladıkları pek çok şey oldu. Şu anda onları yasal hale getirmeye, yeni düzenlemelerle oturtmaya çalışıyorlar. Ancak faşizmin gerilediği, güç kaybettiği dönemler olduğu gibi; daha baskıcı, daha aleni ve …