Tarihimiz

2 Nisan 1948 – Sabahattin Ali öldü Savaş yıllarının yoksulluğu içinde okuyarak öğretmen olan Sabahattin Ali, 1932 yılında Atatürk’ü yeren bir şiir okuduğu iddiasıyla tutuklandı. “İçimizdeki Şeytan” romanını yazmasının ardından Nihat Atsız’a hakaret ettiği iddiasıyla sivil faşistlerin tepkisini çekti. Bakanlık tarafından görevinden alınınca, İstanbul’a giderek gazeteciliğe başladı. Aziz Nesin ve Rıfat Ilgaz’la birlikte çıkardığı Markopaşa, Malum Paşa, Merhum Paşa ve …

Gazi Direnişi, 12 Mart 1995’te Cemevi’ne yakın bir kahvehaneye düzenlenen kontrgerilla saldırısı ile başladı. Saldırı duyulunca, başta devrimciler olmak üzere emekçi halk sokağa çıktı ve tepkisini ortaya koydu. Gazi, sınıfsal olarak işçi-emekçi kesimlerin oturduğu, Kürt-Alevi yoğunluğunun bulunduğu, anti-faşist mücadelenin yüksek olduğu sayılı semtlerden biriydi. Kısa sürede binlerce kişi Cemevi’nin önünde toplandı. Saldırıda bir dedenin ölmesi, bir infial yaratmıştı adeta. Komünist …

2-7 Mart 1919- III. Enternasyonal kuruldu Lenin’in önderlik ettiği III. Enternasyonal, Moskova’da beş gün süren kongrenin ardından resmen kuruldu. Kuruluşunun ardından yayınlanan “manifesto”da, “nasıl ki I. Enternasyonal gelecekteki gelişmeyi öngörmüş ve onun yolunu göstermişse, nasıl II. Enternasyonal milyonlarca proleteri toplayıp örgütlemişse, III. Enternasyonal de açık kitle eyleminin, devrimi gerçekleştirmenin Enternasyonal’i, eylemin Enternasyonal’i olacaktır” deniyordu.   5 Mart 1953- Stalin öldü …

H Selim Açan’ın (HSA) iki kitap halinde çıkardığı anı kitabında, polis takipleri, operasyonlar, 19 Aralık katliamı, ölüm oruçları vb. devletin içeride-dışarıda saldırılarını, bunlar karşısında kendi duruşunu anlatan bölümler bulunuyor. Geçen sayıda ’94 Haziran operasyonundaki payını, bu durumun nasıl bir kırılmaya yol açtığını, direnme çizgisinin neden eritildiğini ortaya koymuştuk. Bu sayıda ise 19 Aralık ve ölüm oruçları üzerinde duracağız. Ayrıca yine …

1 Şubat 1979- Abdi İpekçi öldürüldü Milliyet Gazetesi’nin genel yayın yönetmeni, Mehmet Ali Ağca, Abdullah Çatlı, Oral Çelik gibi faşistler tarafından düzenlenen bir suikastle öldürüldü. Devlet tarafından yönlendirilen sivil faşistler yargılanmadığı gibi, resmi görevlerle yurtdışına gönderildi.   16 Şubat 1969- 6. Filo eylemi ve Kanlı Pazar Amerikan emperyalizminin Türkiye kıyılarına asker çıkarmasını, İstanbul ve Ankara’da öğrenciler protesto ettiler. Bu eylemlere …

1 Ocak 1906- Moskova ayaklanması başladı 1905 Aralık ayında Rusya’da işçilerin Çarlık tarafından uygulanan baskılara karşı tepkileri büyümekteydi. 8 Aralık’ta 100 bin işçiyi temsilen işçi sovyetleri, grev kararı aldı ve uyguladılar. Fakat bu ayaklanma, Menşevik önderlerin pasifist tutumlarından dolayı yenildi. Lenin, ayaklanmadan çıkarılması gereken birinci dersin, “daha fazla silaha sarılmak” olduğunu tespit etti. Menşevik önderler ise silahlanmayı bir hata olarak …

I.Emperyalist Paylaşım Savaşı’nda, Sosyalist Sovyetler Birliği’nin Nazi faşizmine karşı kazandığı başarı, ezilen halklara, kurtuluşa giden yolda esin kaynağı olmuştur. Kürtler açısından da tarihi önemde bir evreyi ifade etmektedir. Tarih Ağustos 1941’i gösterdiğinde, Sovyet Kızıl Ordusu İran’ın kuzeyinde bulunan Sakız kentine girdi. İran ordusu silah ve cephanelerini bırakarak geri çekildi. Bölge Kızıl Ordu’nun denetimine kaldı. Geride bırakılan savaş araç gereçleri ile …

Türkiye proletaryasının önderleri Mustafa Suphi, Ethem Nejat ve yoldaşları, 28-29 Ocak 1921’de Kemalist burjuvazi tarafından vahşice katledildiler. Mustafa Suphi, Türkiye komünist hareketinin ilk önderidir. Sinop’ta mahkum iken kaçtığı Rusya’da, savaş nedeniyle esir olarak tutuldu. Esir Türkler arasında örgütlemelere girişti. Çarlığa karşı yürütülen mücadeleye, ardından Bolşevik Partisi’ne katıldı. Teorik bilinci, usta örgütçülüğü, boyun eğmez yapısı ile yoldaşları arasında sivrildi. III.Enternasyonal’in Kuruluş  …

Son yıllarda sol kesimde “anı” yazma furyası var. ’80 öncesinin devrimci önderleri ve kadroları, bazen bir dönemi, bazense tüm hayatını kağıda döküyor. Kiminde “sözlü tarih” denilen anlatımların ya da röportajların kitaplaşması şeklinde oluyor, kiminde ise klasik “anı” kitabı biçiminde… Esasında “anı” yazmak, emeklilerin, yaşlıların işidir. Bir başka ifadeyle yaptığı işi-mesleğini bırakmış, inzivaya çekilmiş insanların, bir dönemi kapatmasını ifade eder. Yapacağını …

Çanakkale Cezaevi’ne vardığımda gözüme ilk çarpan, olağanüstü bir hareketlilik oldu. Oysa her ayrıntıyı konuşmuştuk. Ama bana anlatılanlardan farklı bir tablo vardı. Hem asker sayısı artmıştı, hem de birşeyler arıyormuş gibi sık aralıklarla kümelenmişlerdi. Acaba idare bir şeylerden mi şüphelendi, eylemi başarıyla tamamlayabilecek miydim endişesiyle, görüşçülerin toplandığı binaya yöneldim. Büyük bir gönüllükle bu görevi üstlenmiştim. Önder yoldaşlarımızdan birini dışarıya çıkartacak ve …